Mikroişlemci ve mikro denetleyici, her ikisi de küçük boyutlarda, entegre devreler üzerinde bulunan ve bir bilgisayarın temel işlevlerini yerine getiren özel amaçlı işlemcilerdir. İki terim sıklıkla birbirinin yerine kullanılsa da, aslında aralarında bazı farklar vardır.

Mikroişlemci, birçok işlemcinin (CPU), bellek birimi, giriş/çıkış arabirimi, zamanlama birimi ve diğer temel işlevleri birleştiren bir tür entegre devredir. Mikroişlemciler genellikle tek bir işlem yapmak için tasarlanmıştır ve bir program veya veri seti üzerinde çalışırlar. Mikroişlemciler, özellikle gömülü sistemlerde, geniş bir kullanım alanına sahiptir ve dijital kameralar, cep telefonları, ev aletleri, arabalar ve daha pek çok cihazda kullanılırlar.

Mikro denetleyici ise, bir mikroişlemcinin temel işlevlerini yerine getirirken ayrıca çeşitli giriş/çıkış bağlantılarına, analog/dijital dönüştürücülere, programlanabilir zamanlayıcılara, kesme denetleyicilerine ve diğer birçok özelliğe sahip olan bir tür mikroişlemcidir. Mikro denetleyiciler, mikroişlemcilere göre daha küçük boyutlu olma eğilimindedir ve sık sık programlanabilir bellek (ROM) ve/veya RAM belleğiyle birlikte gelirler. Mikro denetleyiciler, genellikle gömülü sistemlerde kullanılır ve elektronik cihazların işlevlerini kontrol etmek için kullanılır.

İki terim arasındaki ana fark, mikro denetleyicilerin daha spesifik bir işlevi yerine getirmeye yönelik olmasıdır. Mikro denetleyiciler, özel bir işlevi yerine getirmek için tasarlanırken, mikroişlemciler genellikle daha genel amaçlıdır ve farklı uygulamalarda kullanılabilirler. Ayrıca, mikro denetleyicilerin daha küçük ve daha özelleştirilmiş olmaları nedeniyle, mikro denetleyiciler genellikle daha düşük bir maliyete sahiptir.

Özetle, mikroişlemciler ve mikro denetleyiciler, birbirine yakın ancak farklı iki terimdir. Mikro denetleyiciler, özel bir işlevi yerine getirmek için tasarlanırken, mikroişlemciler daha genel amaçlıdır. Ayrıca, mikro denetleyiciler genellikle daha küçük ve daha düşük maliyetlidir.